Tokom pretkolumbovskog doba, Amerika je bila dom raznolikih kultura i civilizacija koje su ostavile impresivno nasljeđe u istoriji kontinenta. Među njima se ističu Inke, Maje i Asteci, tri najvažnije i amblematične civilizacije koje su se razvile u različitim regijama Latinske Amerike. U ovom članku ćemo istražiti razlike između ova tri drevna naroda i njihovih kultura.
Inke
Inke su bile pretkolumbovska civilizacija koja se razvila u andskom regionu Južne Amerike, tačnije u planinskom lancu Anda, od 13. do 16. veka. Njena teritorija pokrivala je današnje Peru, Bolivija, Ekvador, Čile i Argentinu.
1. Istorija i društvena organizacija
Inke su se isticale svojom naprednom društvenom i političkom organizacijom. Njihovo društvo bilo je podijeljeno na društvene klase, pri čemu je plemstvo bila dominantna klasa, a seljaci i zanatlije su bili niži sloj. Kralj ili "Inka" se smatrao božanskim bićem i imao je apsolutnu vlast nad ljudima.
2. Ekonomija i poljoprivreda
Inke su se takođe isticale po svom ekonomskom i poljoprivrednom sistemu. Razvili su privredu zasnovanu na trampi i preraspodeli roba, a glavni usevi su im bili krompir, kukuruz i kinoa. Osim toga, izgradili su impresivne inženjerske radove kako bi kontrolirali vodu i maksimalno iskoristili zemljište.
3. Umjetnost i arhitektura
U smislu umjetnosti i arhitekture, Inke su bile poznate po svom tkanju, keramici i skulpturama, kao i po impresivnim kamenim konstrukcijama, kao što su Machu Picchu i Sacsayhuamán.
Maje
Maje su bile pretkolumbovska civilizacija koja se razvila u regionu Mezoamerike, tačnije u današnjem Meksiku, Gvatemali, Salvadoru i Hondurasu, od 3. do 16. veka.
1. Istorija i društvena organizacija
Maje su se isticale po svom naprednom hijeroglifskom pisanju i složenoj društvenoj i političkoj organizaciji. Njihovo društvo bilo je podijeljeno na društvene klase, pri čemu je plemstvo bila dominantna klasa, a seljaci i zanatlije su bili niži sloj. Međutim, za razliku od Inka, oni nisu imali apsolutnog kralja, već niz vladara i poglavara različitih gradova-država.
2. Ekonomija i poljoprivreda
Ekonomija Maja bila je zasnovana na trgovini i poljoprivredi. Uglavnom su uzgajali kukuruz, pasulj i tikve, a bili su poznati i po svojim vještinama u izradi tekstila i metala.
3. Umjetnost i arhitektura
Maje su bile poznate po impresivnim kamenim konstrukcijama, poput piramida i hramova, kao i po impresivnoj keramičkoj i tekstilnoj umjetnosti.
Asteci
Asteci su bili pretkolumbijska civilizacija koja se razvila u regionu Mezoamerike, tačnije u današnjem Meksiku, od 14. do 16. veka.
1. Istorija i društvena organizacija
Asteci su se isticali svojom naprednom društvenom i političkom organizacijom. Njihovo društvo bilo je podijeljeno na društvene klase, pri čemu je plemstvo bila dominantna klasa, a seljaci i zanatlije su bili niži sloj. Nadalje, imali su apsolutnog cara koji je vladao cijelim carstvom.
2. Ekonomija i poljoprivreda
Privreda Asteka bila je zasnovana na trgovini i poljoprivredi. Uglavnom su uzgajali kukuruz, pasulj i tikvice, a bili su poznati i po svojoj sposobnosti da grade činampe ili plutajuće bašte, što im je omogućilo da maksimalno iskoriste vodene resurse.
3. Umjetnost i arhitektura
Asteci su bili poznati po impresivnim kamenim konstrukcijama, poput piramida i hramova, kao i po impresivnoj keramičkoj i tekstilnoj umjetnosti.
Razlike između Inka, Maja i Asteka
Iako su Inke, Maje i Asteci dijelili neke sličnosti u svojoj društvenoj organizaciji, ekonomiji i umjetnosti, postojale su i značajne razlike između ovih civilizacija.
1. Geografska lokacija
Jedna od glavnih razlika između ove tri civilizacije bila je njihova geografska lokacija. Dok su se Inke razvile u andskom regionu Južne Amerike, Maje i Asteci su se razvili u mezoameričkom regionu Centralne Amerike.
2. Politička organizacija
Druga bitna razlika bila je njihova politička organizacija. Dok su Inke imale apsolutnog kralja, Maje su imale niz vladara i šefova različitih gradova-država, a Asteci su imali apsolutnog cara.
3. Religija
Svaka od ovih civilizacija imala je svoju religiju i vjerovanja. Inke su obožavale Intija, boga sunca, dok su Maje obožavale brojne bogove, uključujući boga kukuruza i boga kiše. Asteci su obožavali brojne bogove, uključujući Huitzilopochtlija, boga rata.
4. Tehnologija
Druga važna razlika bila je tehnologija koju je razvila svaka od ovih civilizacija. Dok su Inke razvile impresivna inženjerska djela za kontrolu vode i iskorištavanje zemlje, Maje su pioniri hijeroglifskog pisanja, a Asteci su razvili chinampas, ili plutajuće vrtove.
zaključak
Ukratko, Inke, Maje i Asteci su bile tri najvažnije i amblematične pretkolumbijske civilizacije u Latinskoj Americi. Iako su dijelili neke sličnosti u svojoj društvenoj organizaciji, ekonomiji i umjetnosti, postojale su i značajne razlike među njima, uključujući njihovu geografsku lokaciju, političku organizaciju, religiju i tehnologiju. Ove razlike su ono što je svaku od ovih civilizacija učinilo jedinstvenom i posebnom na svoj način.
Asteci, Inke i Maje? Rezime
https://www.youtube.com/watch?v=KKKY8Bez9UU
FAQ
U ovom odeljku ćemo odgovoriti na najčešće postavljana pitanja koja se javljaju prilikom upoređivanja Inka, Maja i Asteka.
1. Po čemu se razlikuju Inke, Maje i Asteci?
Iako su tri predhispanska grada dijelila neke kulturne karakteristike, kao što su poljoprivreda i arhitektura, postoje značajne razlike u njihovoj geografskoj lokaciji, političkoj organizaciji i religiji.
Inke su se nalazile u Andima, imale su centralizovan sistem vlasti i politeističku religiju. Maje su, s druge strane, bile smještene u Meksiku, Gvatemali, Belizeu i Hondurasu, i imale su decentraliziranu političku strukturu i religiju koja je uključivala ljudske žrtve. Asteci su također bili u Meksiku, ali su u centru zemlje imali hijerarhijski politički sistem i religiju koja je uključivala i ljudske žrtve.
2. Po čemu se razlikuju zgrade ova tri grada?
Svaki grad je imao svoj arhitektonski stil. Inke su gradile zgrade od kamena i bez maltera, poput Machu Picchua. Maje su gradile stepenaste piramide, kao što je Templo Mayor u Tenochtitlanu. Asteci su gradili i stepenaste piramide, ali sa većom osnovom, kao što je piramida Sunca u Teotihuacanu.
3. Koju su vrstu umjetnosti stvarali Inke, Maje i Asteci?
Tri grada stvarala su umjetnost u različitim oblicima. Inke su pravile tekstil od vune alpake i vikunje, a stvarale su i keramiku. Maje su stvarale zidne slike i rezbarene kamene skulpture. Asteci su takođe pravili skulpture i kreirali nakit sa perjem.
4. Kako se razlikuju sistemi pisanja Inka, Maja i Asteka?
Inke nisu imale formalni sistem pisanja, ali su koristile quipus, čvorove za zapisivanje informacija. Maje su imale hijeroglifski sistem pisanja koji je uključivao slike i simbole. Asteci su takođe imali hijeroglifski sistem pisanja, ali su uglavnom koristili piktograme.
5. Kako je dolazak Španaca uticao na ove gradove?
Dolazak Španaca imao je razoran uticaj na tri pred-Hispanska grada. Španski konkvistadori su donijeli bolesti koje domoroci ranije nisu vidjeli, uzrokujući značajan pad populacije. Osim toga, Španci su nametnuli svoju religiju i kulturu regiji, što je rezultiralo gubitkom mnogih tradicija i običaja.
Zatvoriti
Nadamo se da smo odgovorili na vaša pitanja o razlikama između Inka, Maja i Asteka. Važno je cijeniti i učiti od ovih drevnih kultura koje su ostavile značajno nasljeđe u ljudskoj istoriji.
Podijelite i komentirajte
Šta mislite o ovoj sekciji s čestim pitanjima? Ako vam se svidjelo, podijelite ga na svojim društvenim mrežama kako bi više ljudi saznalo o ovim pred-Hispanskim narodima. Ne zaboravite ostaviti komentar ako imate još pitanja ili nedoumica! Ukoliko želite da nas kontaktirate, to možete učiniti putem kontakt forme na našoj web stranici.
